Je zou dit zomaar een reisblog kunnen noemen. Ik neem je mee naar Mexico. Naar Cuetzalan in deelstaat Puebla. Het dorpje ligt hoog in de bergen, op zo’n vijf uur rijden van Mexico Stad. Hier lopen mensen in traditionele kleding en er is thans nauwelijks toerisme. Hooguit wat vanuit Puebla. Want ja, wie gaat er nu vijf uur rijden? Maar dat dit dorpje alles in zich heeft om een hotspot te worden vertel ik je hier.

Cuetzalan
Cuetzalan is een zogenoemde Pueblo Mágico. Een magisch dorp. Het regent hier haast altijd. Dat schrikt wellicht wat af, maar het is juist haar charme. Soms ligt het dorpje volledig in de wolken en kun je nog geen vijf meter voor je uit kijken. Dan dondert er liters water over de trappen naar beneden. Tien minuten later verdwijnt de wolk weer en zie je de groene bergen op de achtergrond weer in al hun pracht. De huizen zijn rood en wit geschilderd om het magische karakter nog eens extra te benadrukken, de straten zijn fabelachtig fraai. Smal, stijl omhoog of omlaag, mooi bestraat en vol typisch Mexicaanse bedrijvigheid. De uitzichten zijn om te smullen. Buiten het dorp is de natuur wonderbaarlijk. Het letterlijke regenwoud, met talloze fantastische watervallen en volop groen. Vanaf nu komt er een persoonlijk reisverslag.
Zoals dat gaat in Mexico: Tania kende via via een dame die bij een ecologische camping werkt en kon op die manier via WhatsApp een plekje reserveren. Er werd een prijs gemaakt: twee overnachtingen in een tentje te midden van de natuur, een bezoek aan vijf watervallen en driemaal een zipline. Zoals gezegd is het een tocht van ruim vijf hier en de laatste anderhalf uur ga je over erbarmelijke wegen en u-bochten. Erbarmelijk: de wegen zitten vol holen, gaten die een gemiddelde auto veel schade aanrichten. Wij hebben een gemiddelde auto en dus is het slalommen. Geen eenvoudige tocht als het ook nog eens regent.
Erbarmelijk
De prijzen hier zijn Mexicaans laag. Ik at een biefstukje á drie euro. Biertjes zijn nog geen euro, afijn, dat soort prijzen. Na het eten in het dorp begint het avontuur pas écht: naar die camping toe. Had ik het net over erbarmelijke wegen? Die waren bijzonder luxe in vergelijking met deze. Smal, met haast extreme stijgingen, ondoenlijke u-bochten en dwars door de natuur. Zowel Google Maps als Waze zijn vaag. We spraken voorbijgangers aan, die ons bijzonder vriendelijk te woord staan. Nog zoiets: wát een aardige mensen wonen hier. Maar precies wisten ze het niet. Wel dat ‘die en die weg’ met onze Mazda niet te doen was. De tijd tikte, we wilden persé vóór het donker daar zijn. Maar de locaties die de twee navigatie-apps gaven (verschillend!): niks te vinden. En het werd enger en enger. Tania begon wat te panikeren. ,,Hier zit volop Narcos. Ik wil hier niet in het donker rondrijden”, verklaarde ze. We besloten het zekere voor het onzekere te nemen en terug te gaan naar het dorp. Geen regenwoudovernachting, maar een hotel.

De eigenaresse Rosio bleek een echte moeder te zijn. Doodsbang voor Covid-19, maar tegelijkertijd uitermate verzorgend en liefdevol. Ze vroeg aan me hoe de situatie in Nederland was. Waarschijnlijk niet persé uit interesse, maar meer om te weten wat ze in huis haalde. Het hotel was schoon, prima, maar: een hotel. Met waanzinnig uitzicht op de kerk, maar, het laat zich raden, soms ook niet als er weer een wolk was.
Gids
De volgende dag hadden we toch wel die vijf watervallen en drie ziplines besteld. Ismael, onze 23-jarige gids, haalde ons op. Rosio ondervroeg hem uitgebreid over zijn bedoelingen, wilde zijn nummer en personalia hebben, als bescherming. Want ja, ze liet haar gasten toch over aan deze jongen. Hij lachte schaapachtig en zei maar overal ja op. Zo streng had hij het nog nooit meegemaakt.
Bordje
We begonnen met z’n drieën te lopen. Weer die fraaie vergezichten en wegen met stevige klim en daling. Tot we bij de entree van de camping aankwamen. Totaal onduidelijk; die entree waren we een dag eerder sowieso tweemaal gepasseerd, maar dit is het dus? ,,Ja, we hebben een bordje, dat moeten we nog ophangen”, zei Ismael. Nee, dit hadden we nooit kunnen vinden. Want na die entree is het nog zo’n zeshonderd meter omlaag.
De camping zelf is ook echt een bos, waar maximaal vier tenten kunnen staan. Het is dan ook meer het startpunt voor dit natuurgebied. Onze gehuurde tent stond er nog, want die was nu eenmaal gereserveerd. In een open shelter, zodat de tent droog staat. Dat was het idee, want de regen zou flink zijn de komende dagen. We waren gelijk verliefd en wilden er die nacht alsnog overnachten. Overnachten in zo’n jungle is toch toffer dan een hotel?

De eerste waterval ligt dichtbij de camping, op zo’n honderd meter. Hier kun je een beetje zwemmen en dat is dan ook wat de Mexicaanse toerist hier doet. Nu niet, want pandemie en dus zeer rustig.
Avontuur
We lopen nadat we kort gezwommen hebben in de regen verder. No worries, de regen is warm, de temperatuur is aangenaam. Eerst een zipline van vierhonderd meter lang en dan écht de natuur in. Opvallend is dat er geen aangelegde paden zijn, maar dat het bij vlagen echt lastig is om te lopen. Soms waden we door het water naar de overkant, soms moet je klimmen. Ja, er is een pad, maar die is ontstaan door het te bewandelen. Verder is het volledig onaangetast. Bij vlagen is het ook oprecht gevaarlijk, vooral door de regen die het behoorlijk glad maken. Ismael raadt soms aan om op sokken te lopen, zodat je meer grip hebt. De watervallen zijn veel krachtiger dan normaal, legt hij bovendien uit. Het is het regenseizoen, er valt veel. Bij de hoogste waterval mogen we niet in de buurt komen, omdat het onverantwoord is. Ismael stelt voor om in het water te springen van zo’n acht meter hoogte. Uitstekend, want eng. Uitstekend, want sprookjesachtig. Maar ook maf, want hoe verantwoord is dat? Het soort dat ik het fijnste vind: eigen verantwoordelijkheid.
Koffie
Op een wat meer geëffend pad passeren twee dames ons. Het blijken de moeder en de vrouw van Ismael, met hun pasgeboren dochtertje. Ze nodigen ons uit om koffie te komen drinken bij opa. Dit gebied wordt beschermd door meerdere families. Ze delen de winsten, maar ook de verliezen, zoals nu met de pandemie. Ze onderhouden het gebied, ze wonen hier en zijn haast compleet zelfvoorzienend. De koffie komt van hun eigen koffieplant. De vader van Ismael plukt twee bananen voor ons en geeft een verse maiskolf. Nee, dit is geen onderdeel van de tour. Toen Ismael bij een koffieplant wat uitleg gaf, vroeg ik hem of die koffie in het dorpje ergens te krijgen is. Die vraag vond hij kennelijk leuk, waarop hij ons uitnodigde.

Vogel Rok
We nemen afscheid van de familie en gaan door. De natuur wordt heftiger en heftiger. Twee ziplines, terwijl er een hele dikke wolk verschijnt. Nog geen vijf meter zicht, dit is Vogel Rok uit de Efteling, maar dan in het echt. Opnieuw vierhonderd meter en je ziet niks. Zonde? Welnee, adrenaline. Overgeleverd aan het niets. Helemaal niets. Geen boom, geen lucht, alleen maar grijs. Het is waanzinnig. En dan eindigt de tocht van vijf uur.
We gaan na afloop terug naar Cuetzalan, met een busje. Eerst met wat lood in de schoenen: we hebben al een tweede nacht geboekt voor het hotel en dat willen we afzeggen. En dat bij deze schat van een vrouw. Ach, hoewel, lood: het is vijfhonderd pesos. Afzeggen en de volle prijs betalen is zonde, maar toch ook overkomelijk. Rosio is echter fantastisch. Ze vraagt honderd pesos omdat ‘slapen in het woud iets is dat uniek is en moeten ervaren’. Bovendien toont ze zich verheugd dat we haar in deze tijden vertrouwen. Tja, zo kun je het ook zien. Ze is zó lief, dat we er tweehonderd pesos van maken.

Zon
’s Avonds, voordat het donker is, rijden we dan toch echt met de auto naar de camping. We weten waar het is, maar de wegen zijn echt verschrikkelijk. Met veel horten en stoten komen we toch aan. Op het terras van onze shelter drinken we tequila en gaan naar bed. We slapen allebei kut, de tent meet zo’n 1.75 en ik ben tien centimeter langer. Maar de geluiden van insecten en het geluid van de regen is prachtig. En het licht de volgende ochtend is onvergetelijk. Licht? Ja. De dag dat we teruggaan naar Mexico City kenmerkt zich door zon en veel blauw. Ha! We lachen. Juist de meerwaarde van dit gebied zijn de wolken. Is de regen. Dat de zon nu schijnt is lekker, maar dan hadden we misschien juist de échte magie gemist.
Armoede
We rijden naar Cuetzalan om te ontbijten. De verkopers zijn bijzonder agressief vandaag. We observeren. Ik schat dat 95% van de mensen hun waar willen verkopen aan de overige 5%. Dit weergaloze dorpje vaart op binnenlands toerisme, maar dat is er nu niet. Voor ons zijn de omstandigheden geweldig, maar armoede is hier natuurlijk ook volop. Bij vlagen is dat ook schrijnend.
Güerito
We gaan even buiten zitten, op een muurtje. Een meisje van een jaar of twaalf wil ons iets verkopen. Stenen van een meteoriet, beweert ze. Ze heeft een apart gezicht en begint te kwebbelen. Dan kijkt ze me recht in de ogen. Het klinkt apart, maar blauwe ogen zijn bijzonder. Ze flirt. ,,Wie is deze hermoso? Deze güerito?”, vraagt ze. Hup, die heb ik ook weer binnen. Tania lacht. ,,Je hebt niet door hoeveel mensen verwonderd naar je kijken”, zegt ze. Om maar aan te tonen: mijn soort is hier apart. Voel ik me daarom bijzonder? Welnee, maar grappig is het natuurlijk wel.

Gammel hekje
We gaan nog ergens koffie drinken. Een dakterras. Wat me opvalt is het gammele hekje dat moet verhinderen dat we naar beneden flikkeren. Ik denk terug aan Ismael, aan onze tocht. Als ik mijn beste vriend Jaap een appje stuur met een foto van die zipline, antwoordt hij: ,,Vogel Rok voelt toch wat veiliger. In je karretje met beugel enzo.” Ik moet er om glimlachen. Het dichtgespijkerde Nederland, waar elke vorm van onveiligheid wordt voorkomen uit angst voor rechtszaken en verzekeringen. Dit hekje waar ik maar niet tegenaan leun voelt als een soort symbool voor dit. Iedere vorm van eigen verantwoordelijkheid wordt in Nederland voorkomen. En juist dat benauwt me soms. Dit juich ik toe, terug naar de kern. Ik neem weer plaats aan ons tafeltje, dat schudt en dat wankelt. Tania kijkt me liefdevol aan. ,,Jíj zocht imperfectie. Hier heb je het.” Een absoluut gevoel van gelukzaligheid overmeestert me en ik geef haar een zoen.
Wat vond je van dit verhaal?
Al mijn verhalen zijn gratis te lezen. Maar mocht je als blijk van waardering en van vroljkheid een donatie achter willen laten: ik doe een dansje van blijdschap. Alvast zeer veel dank!!
[…] nog zoveel meer. En veel is nog niet eens echt ontdekt. Lees bijvoorbeeld nog eens mijn blog over Cuetzalan, in de staat Puebla. Begin dit jaar verscheen op YouTube een video over de Grutas de Xajhá. Het […]