Noordwaard: stilte, duisternis en bijzondere dieren
WERKENDAM – Het was afgelopen weekend hoogwater in de Noordwaard, nabij Werkendam. ,,Ik woonde op een soort eilandje”, glimlacht Yvonne Ippel.
Het is sinds de oplevering in 2015 de functie van het gebied. ,,De Rijn en de Maas voeren soms overmatig veel water af. Daarom is toentertijd de Noordwaard ontpoldert, zodat het water toch de ruimte krijgt”, legt Jacques van der Neut namens Staatsbosbeheer uit.
Ippel moest twee jaar geleden door de herindeling gedwongen verhuizen naar een hoger gelegen huis. ,,Ik woon al 21 jaar in de Biesbosch en wist: ik wil niet weg. Het deed me vooral verdriet dat haast alle bomen gekapt werden.” De reden hiervoor is eenvoudig: bomen houden het water tegen. In dat opzicht krijgt de natuur geen vrije hand in dit kersverse natuurgebied.
Maar die kaalheid heeft volgens Ippel ook z’n charme. ,,Het is zo uitgestrekt, zo wijds. Je moet hier eens komen met zonsopgang: sensationeel.” Ippel woont op een terp, met een gegarandeerde droge vluchtroute naar de Bandijk. ,,Ik zit hoger dan het dorp. Als mijn terp onder water staat, staat Werkendam dat ook.”
Het gebied trekt meer en meer bijzondere vogels aan en daarmee ook meer vogelspotters. ,,Tientallen per dag. Ik snap ze wel, maar voor mij zijn al die dieren hier zo gewoon. Vanmorgen stond er nog een Schotse Hooglander voor m’n auto, kon ik even niet weg.”
Anderhalve week geleden werd hier de Mongoolse pieper gesignaleerd. ,,Dat is ook best bijzonder”, bevestigt Van der neut. ,,Die komen uit China, Mongolië, Siberië en overwinteren op Sri Lanka, dus ze hebben ergens een verkeerde afslag genomen.” Aan de Kroonweg staan deze middag zo’n tien man met verrekijkers en camera’s. Vogelspotter Tim van der Linden uit Zwijndrecht: ,, Er werd melding van de vogel gemaakt op een website; men komt van heinde en verre om ‘m te zien.”
Door het hoge water staan de waterbuffels, Schotse Hooglanders en Konikpaarden bij elkaar aan het wat hoger gelegen Braspenning. ,,Daar staan ze veilig. Normaal zorgen ze zelf voor eten, nu geven we het ze zodat ze daar echt blijven”, weet Van der Neut.
Ook boer Jaco Kant kreeg te maken met de nieuwe functie van de Noordwaard. ,,De meeste boeren zijn vertrokken, zagen teveel beperkingen. Ons familiebedrijf zit hier al vier generaties, vertrekken was geen optie.” Hun weiland is wat groter geworden. ,,Er liggen hier veel smalle slingerweggetjes, de bruggetjes zijn ook smal. Het past allemaal net, maar erg makkelijk is het niet. Daar komt bij dat die vogelspotters hun auto overal maar parkeren.”
Dat is ook een ergernis van Ippel. ,,Bij het Biesboschmuseum is parkeergelegenheid, maar ze zetten de auto nu gewoon op de fietspaden. Daar moeten mijn dochters ook overheen fietsen, om naar school te gaan.” Ippel snapt de fascinatie van de vogelaars en de aantrekkingskracht van het gebied wel. ,,Ik observeer regelmatig vanuit mijn tuin. Het is fascinerend als een zeearend hier op jacht is. Het is spectaculair als hengsten met elkaar vechten.” Maar wat Ippel het voornaamste pluspunt vindt aan de Noordwaard: ,,Het kan hier muisstil en aardedonker zijn; dat zijn toch twee dingen die een zeldzaamheid zijn in Nederland. Dat besef ik me, ik wil hier ook echt nooit meer weg.”