Het was kattenkwaad, echt. Onschuldig bedoeld, gewoon leuk. Ik weet niet eens meer precies wat we deden; waarschijnlijk was het gewoon belletje lellen, niet erger dan dat. Wat ik nog wel weet, is dat we opgewonden heel hard wegrenden, met een bijzonder hoge hartslag van opwinding. Vlug vlug, om het hoekje, zodat we niet meer gezien konden worden. Maar om het hoekje botste ik bijna tegen een man op. Bijna, maar ik kwam direct tot stilstand. De wat oudere man keek me aan en lachte vriendelijk naar me. Als een soort opa. Ik wilde doorlopen, maar toen gebeurde het. Hij gaf me een knipoog. Ik stond perplex, dit was het engste dat ik ooit meegemaakt had. Daarna heb ik hem nooit meer gezien, maar dat moment. Het ging door merg en been.
Dat knipoogje. Help. Had hij gezien wat we gedaan hadden? Dat kon niet, hij stond nog echt om het hoekje. Maar wat dan? Wat bedoelde hij ermee? Hoe moest ik dit knipoogje interpreteren? Was het een ‘maak je niet ongerust, ik zal het niet doorvertellen’-knipoog? Of een ‘ik weet iets van jou en kan het altijd tegen je gebruiken’-knipoog? Of was het een ‘wat een dommige actie van je, dit had je echt beter kunnen doen’-knipoog? Zat er wel een diepere laag achter dit knipoogje?
Nooit meer
Ik piekerde, ik overwoog, ik kwam er niet achter. Dagenlang was ik aan het malen, dagenlang was ik bang dat er een vervolg zou komen. Ik ontwikkelde een diepgewortelde haat tegen het knipoogje. Maar, toegegeven, het knipoogje hield me, kennelijk, op het rechte pad. Het was afgelopen met kattenkwaad. Dit. Nooit. Meer.
Ontvang deze column wekelijks in je mailbox!
Maar je wordt ouder. De knipoog van de man was niet de laatste knipoog die ik ontving. Nooit gaf het me een prettig gevoel, maar die eerste, van die man na het kattenkwaad, zal voor altijd de allerergste zal blijven. Was het een discutabel soort macht? Een ik-weet-iets-dat-jij-niet-weet? Elk knipoogje bracht me terug naar dat moment. Een trauma voor het leven.
😉
En als kind van de jaren ’80, kreeg ik er in mijn dertigerjaren een nieuwe vijand bij: de emoticon. Die vermaledijde knipoogemoticon. Maar ook de dubbelepuntstreepjepuntkomma.
Die haat ik ook. Je kunt ‘m net zo goed niet gebruiken. Volledig te interpreteren naar eigen smaak. Wat vaststaat, is dat hij me vreselijk op m’n zenuwen werkt. Maar wat betekent de knipoog eigenlijk? Ik citeer:
‘De knipoog staat symbool voor speelsheid, medeplichtigheid en een vleugje ironie. Het is een subtiele manier om te laten merken dat iets met een knipoog gezegd wordt: niet helemaal serieus dus. Vaak betekent het dat de spreker iets dubbelzinnigs zegt, of zichzelf (of jou) een beetje op de hak neemt. Het maakt een boodschap lichter, minder streng. In sociale situaties kan een knipoog ook betekenen: “Ik snap jou” of “We zitten op één lijn.” Het is een non-verbaal sein van vertrouwen en humor.
De knipoog emoticon 😉 doet ongeveer hetzelfde, maar dan digitaal. Het geeft aan dat je iets niet al te serieus moet nemen, of dat er een grapje of flirt in je bericht zit. Net als in het echt zegt het: “relax, ik maak maar een grapje.”’
Panisch
Ik word hier helemaal panisch van, deze online uitleg kan ik ook weer helemaal niets mee. Mijn allergie voor knipoogjes is volop aanwezig. Toegegeven: kort nadat de (digitale) knipoog gegeven is, ben ik er ook alweer overheen. Het duurt nooit lang. Zie het als jeuk. Als je krabt, is het ook weg. Of als het staan in de file; eenmaal thuis ben je dat alweer vergeten.
Maar toch. Dat het een non-verbaal sein is van vertrouwen en humor, is mij volledig ontgaan. Woorden die in mij opkomen zijn ‘denigrerend’, ‘chantabel’ en ‘ik heb jou door, mannetje’. Hmm. Misschien ben ik wel overgevoelig en moet ik zelf die betekenis eens gaan heroverwegen. Misschien moet ik toch eens in de spiegel kijken. Maar oh wee als ik daar naar mezelf knipoog. Dan moet ik weer naar de IKEA.
Dit is column 9 van een nieuwe columnreeks. Je vindt alle columns hier. Twee landen, twee werelden. Hoe vaker Tania en ik heen en weer hoppen tussen Nederland en Mexico, hoe meer verschillen ik zie en hoe meer ik mij thuis voel in beiden. Soms leidt dat tot frustraties, onbegrip of zure gezichten, maar veel vaker tot pure hilariteit. En geloof me: dat levert vaak heerlijke observaties op.
💡 Steun mijn schrijfwerk 👇
Dat kan door het doen van een eenmalige donatie. Ook kun je een maandelijkse donatie doen. Opzeggen kan altijd.
Doe hier een eenmalige donatie:
Hieronder kun je een maandelijkse donatie doen.