“Het was geen vakantie, we waren op bezoek bij mijn man in Marokko. Bouchra wilde haar vader heel graag zien”, sputtert de 39-jarige Aïcha tegen als de rechter de zaak voorleest en daarbij het woord ‘vakantie’ gebruikt. Dat woordje zint ‘r duidelijk niet, “we moesten gewoon weer eens naar haar vader.” Het verhaal waarom Aïcha hier deze ochtend bij de kantonrechter is, is echter helder. Ze kocht twee enkele reizen naar Marokko, maar de terugreis naar Nederland bleek onbetaalbaar. Alleen de bus was betaalbaar, maar zo’n busreis duurt meer dan drie dagen. Om die reden bleef dochtertje Bouchra meerdere dagen afwezig van school, zonder opgaaf van redenen. In Nederland geldt echter de leerplicht, waardoor Aïcha nu voor het gerecht staat.
“Hier staat dat u vanuit Marokko naar de school gebeld heeft, met de mededeling dat u ziek was. Dat lijken me twee verschillende verhalen?”, vraagt de rechter zich af. Aïcha protesteert. Dat telefoontje heeft ze nooit gepleegd. En Aïcha is het er ook zeker mee eens dat Bouchra gewoon naar school moet, maar de busreis terug was onvoorzien. De reis duurde simpelweg langer dan de bedoeling en dat spijt ‘r. Ze weet dat ze in overtreding is, maar een boete kan ze nooit betalen.
Dat beaamt een begeleider van Amarant, die ook in de rechtszaal aanwezig is. Aïcha heeft liever dat de begeleider het woord doet omtrent haar financiën. “Aïcha is al een tijdje bij ons. Ze heeft flinke schulden en het water komt tot aan haar lippen, dus we zitten met haar in de schuldsanering. Ze is het overzicht totaal kwijt, we werken er hard aan om haar zaken weer op orde te brengen”, vertelt de begeleider. Aïcha zelf zit wat beschaamd op haar stoel. “Wilt u hier nog iets aan toevoegen”, vraagt de rechter. Aïcha schudt haar hoofd voorzichtig.
“U heeft een zwaar strafbaar feit gepleegd”, begint de Officier van Justitie dreigend. “U gaat op vakantie –of op bezoek, zo u wil-, maar boekt een enkele reis. Waarom boekt u geen retour? U moest toch sowieso terug? In de rechtszaal noemen wij dit luxeverzuim: U bent naar Marokko gegaan zonder absolute noodzaak, ook niet voor Bouchra. U heeft zich wél ziek gemeld bij de school, omdat u zich realiseerde dat u langer weg zou blijven. Omdat u op dit moment al in zwaar financieel weer zit, wil ik u een voorwaardelijke boete geven van €675,-. Met andere woorden: als Bouchra nogmaals zonder opgaaf van redenen wegblijft, betaalt u én deze €675,- én de boete die er voor die absentie oplegd wordt. Dat is mijn eis.”
De rechter neemt de volledige eis over. Hij herhaalt de waarschuwing haast vaderlijk en kijkt Aïcha strak in de ogen. “Vanaf nu houdt u zich aan de leerplicht voor Bouchra, afgesproken?” Dat belooft Aïcha, met een hoorbare snik in haar stem.