Deze editie van De Kantonrechter verscheen op 6 juli 2015 in BN DeStem.
Donkere periode
De 22-jarige Adiba uit Roermond werd in het eerste kwartaal van 2014 maar liefst zeventien keer betrapt in de trein zonder geldig vervoersbewijs. Daar moet ze zich verantwoorden voor de kantonrechter.
“Mevrouw Adiba, u bent in 1993 geboren in Irak en bent thans woonachtig in Roermond. U bent hier omdat u liefst zeventien keer bent aangehouden door de NS. U had geen kaartje gekocht voor de trein”, stelt de rechter. “U bent bekeurd in Breda, een paar keer in Weert, in Tilburg en ga zo maar verder. Hoe komt het dat u geen kaartje kocht?”
Adiba doet rustig haar verhaal, hoewel het haar duidelijk zwaar valt. “Ik zat in een hele zware periode, zonder onderdak. Begin 2014 kreeg ik problemen met mijn inmiddels ex-vriend en ook met mijn ouders. Ik woonde nog bij ze, maar werd op straat gezet en stond ineens geheel op eigen benen. Zonder geld, zonder huis. Alle keren dat ik door de NS bekeurd werd, komen uit die donkere periode. Normaal betaal ik altijd voor de trein, maar toen had ik gewoon het geld niet.
Inmiddels is de situatie beter en gaat het een stuk beter met me. Ik heb het goedgemaakt met m’n ouders, ik woon daar ook weer. Op dit moment ben ik helaas werkloos, het is echt onmogelijk om werk te vinden. Maar gelukkig ga ik na de zomervakantie weer studeren. Deze rechtszaak is het laatste nare ding dat ik overgehouden heb aan die vreselijke periode, dus vandaag hoop ik dit af te kunnen sluiten”, verzucht ze.
De officier van justitie moet uiteraard vooral naar de feiten kijken en leest haar aanklacht voor. “In totaal gaat het niet om zeventien, maar om eenentwintig feiten”, vertelt ze. “De NS stelt dat zij ongeveer 1900,- schade geleden hebben door dit zwartrijden van u. De NS investeert de laatste jaren bovendien enorm veel geld om zwartrijden te voorkomen, zoals bijvoorbeeld de poortjes op Rotterdam Centraal. Kort gezegd: zij leveren u een dienst, waar u voor moet betalen. Ik snap uw verhaal, maar het gaat hier niet om één keer zwartrijden. U bent maar liefst eenentwintig keer bekeurd en feitelijk dus ook eenentwintig keer gewaarschuwd geweest dat u moet betalen voor uw ticket.
Officieel is de strafmaat voor dit vergrijp een boete van viermaal 390,-.” De officier van justitie laat een stilte vallen om dit te laten landen. Adiba staart verdrietig naar de grond en vecht zichtbaar tegen de tranen. “U heeft momenteel geen werk en hebt buiten deze periode ook geen strafblad, zo te zien. Deze boete lijkt me gezien uw verhaal ook wat hoog. Toch verdient u straf, dat lijkt me duidelijk. Ik wil u een boete geven van vier keer 100,-.” De rechter kijkt naar Adiba. “Wat vind u daarvan, mevrouw Adiba?”, vraagt ze op vriendelijke toon. “Die vier maanden waren een rottijd, waarin alles gewoon tegenzat. Dit stamt uit deze tijd, ik zal het gewoon helaas maar moeten betalen om het echt af te sluiten.”