De scheidslijn tussen genialiteit en krankzinnigheid is, met name in de kunstwereld, vaak een erg smalle. John Frusciante bewandelt deze smalle scheidslijn al jaren. Als gitarist van de Red Hot Chili Peppers heeft hij tegenwoordig de leiding en bepaalt de muzikale koers van de band. Dat houdt in: Kwalitatieve pop / rock die commercieel aanslaat maar eigenlijk verre van interessant is. Solo zoekt hij de grenzen op en is het hem nog niet gelukt deze smalle lijn te verlaten richting absolute genialiteit. Vaak dondert hij juist hard van deze lijn af, richting krankzinnigheid. Vooral in zijn drugsperiode in de jaren ’90 was het muzikaal afgrijselijk wat de Amerikaan liet horen. Zowel Niandra LaDes And Usually Just A T-Shirt (1994) als Smile from the Streets You Hold (1997) zouden linea recta van zijn CV afgehaald moeten worden.
John Frusciante is met The Empyrean alweer toe aan zijn elfde solo-album en hoeft wederom niet te rekenen op commercieel succes. Net als al zijn vorige solo-werk is ook dit album een kakofonie van geluid en van onsamenhangendheid, met vlagen van genialiteit. Zet je koptelefoon bijvoorbeeld eens op voor ‘Central’, totale gekte. Het album heeft nogal wat luisterbeurten nodig, voordat die vlagen van genialiteit tot je doordringen en John Frusciante verdient dat aantal luisterbeurten. Muziektijdschrift Rolling Stone zette Frusciante immers op de 18e plaats in een lijst met de beste gitaristen aller tijden.
The Empyrean start met ‘Before the Beginning’. Een ruim negen minuten durende trip, die het beluisteren zonder meer waard is. Nergens een explosie en weinig spanning, maar het luistert prima weg. In ‘Song to the Siren’ (origineel: Tim Buckley) horen we John voor het eerst zingen en dat blijft toch een mindere kant van hem. ‘Unreachable’ is het hoogtepunt van het album. Wat poppier en toegankelijker, wat spannender en wat interessanter. Zelfs de stem van John valt hier niet tegen en het magnifieke instrumentale outro is het vermelden meer dan waard. Ditzelfde geldt voor bijvoorbeeld ‘Enough of Me’. Ook poppier en toegankelijker en ook het outro van dit nummer klinkt fantastisch.
Er staan nogal wat hoogtepunten op The Empyrean, maar het kost nogal wat tijd om deze hoogtepunten als zodanig te bestempelen. The Empyrean is geen achtergrondmuziek, maar vereist continue aandacht. Helaas zijn er eigenlijk nergens kippenvelmomenten. Op The Empyrean horen we een meester en z’n gitaar, maar heel diep lijkt John Frusciante toch niet gegaan te zijn om van dit album zijn ultieme meesterwerk te maken. The Will to Death uit 2004 was in ieder geval beter.
