BREDA – Eens in de twee, drie weken gaat Leny van Rijckevorsel (67) langs bij mevrouw Ermes (93). Dan kwebbelen ze zo twee uurtjes vol. Dat is geen eenrichtingsverkeer, er is echt interesse in elkaars leven. Van Rijckevorsel is vrijwilligster bij De Zonnebloem, afdeling Princenhage. ,,We hebben samen ontzettend veel lol.”
Op de tafel liggen fotoboeken met Ermes’ achterkleinkinderen, een dankbaar gespreksonderwerp. Eenzaamheid is in het geval van Ermes het probleem ook niet: haar kinderen, kleinkinderen en ook achterkleinkinderen bezoeken haar nog regelmatig. De bezoekjes van Van Rijckevorsel zijn echter onmisbaar; het klikt gewoon goed tussen de twee. Ze kennen elkaar sinds een Zonnebloem-bezoek aan de Floriade in 2012. Van Rijckevorsel is mee om rolstoelen te helpen duwen en zo raken ze in gesprek. Sindsdien komt ze met regelmaat op visite. Naast Ermes heeft Van Rijckevorsel nog vijf ‘gasten’ in Princenhage die ze bezoekt. Ermes was haar allereerste. ,,Dat groepje wisselt; als mensen naar een verzorgingstehuis gaan, houdt mijn rol op. Een overlijden is ook niet uitgesloten”, legt ze uit.
Haar hele leven kreeg Ermes te horen dat ze 93 jaar zou worden. Carnavalsdinsdag werd ze het. ,,Dus dit wordt een spannend jaar”, grijnst ze. Want ze voelt zich goed, hoewel ze geen weet meer heeft hoe het is om te leven zonder pijn. Ze viert haar verjaardag altijd bij De Rooie Pannen. ,,Dan nodigt ze mij ook uit. Ik haal haar thuis op en verlies haar niet uit het oog”, vertelt Van Rijckevorsel, die Ermes in zo’n geval assisteert met haar rollator. Maar eenrichtingsverkeer? Allesbehalve. ,,Als er privé iets in mijn leven gebeurt, belt ze me ook op om te vragen hoe het met mij gaat.”
Met zijn tweetjes erop uit gaan doen ze niet, hun gesprekjes zijn bij Ermes thuis. Uitstapjes gebeuren alleen in groepsverband, met De Zonnebloem. ,,Maar jammer genoeg wordt dat steeds wat minder. Begrijpelijk: het vervoer naar locaties is erg veel gedoe en daarom ook vermoeiend”, legt Van Rijckevorsel uit. Ze gaan naar bestemmingen als De Keukenhof, de Biesbosch, de Beekse Bergen of Meerselsdreef. Rond feestperiodes als Kerst of Pasen is iedereen welkom bij De Zonnebloem zelf. ,,Je ziet elkaar dus niet veel, dan valt het extra op hoe snel mensen verslijten”, ervaart Ermes, die er zelf nog wonderwel uitziet. ,,Ik zeg altijd: waar de natuur in gebreke blijft, daar is de HEMA. Als je vrolijk in het leven staat en niet teveel zeurt, voel je je ook beter.” Van Rijckevorsel kijkt vertederd naar haar. ,,Het is fantastisch om met haar op te trekken. Ze is altijd zo supervrolijk en positief, terwijl ook zij niet ontkomt aan dramatische gebeurtenissen.” Van Rijckevorsel haalt er veel energie uit. ,,De hartelijkheid van de mensen, daar doe je het voor. Je krijgt er enorm veel voor terug.”
Even verderop zitten Willeke Molkenboer (50) en haar gast Ans (77) in de tuin van Molkenboer in Bavel. Ans wil graag praten over haar ervaringen met De Zonnebloem, maar niet bij haar thuis, in buurt De Zandberg. Ze wil liever ook niet op de foto, of misschien een beetje. En haar achternaam hoeft toch ook niet vermeld te worden? Niet dat ze kritisch is. Integendeel. De Zonnebloem is haar redding, denkt ze. Zonder zou ze thuis vereenzamen.
Molkenbroek is nog nooit bij Ans thuis geweest. Het gaat bij Ans alleen om het vervoer, verder is ze op haar privacy gesteld. ,,Ze wil graag de deur uit. Ans is erg sociaal, praat graag met iedereen die ze tegenkomt”, bemerkte Molkenbroek. ,,Ik kan nog zelfstandig naar het winkelcentrum. Dan haal ik een tosti en ouwehoer met de mensen die ik tegenkom. Ik vind die contacten belangrijk”, vult Ans aan.
Molkenbroek is penningmeester bij de afdeling en regelt ook de uitstapjes. Zorgt voor de bus. ,,We gaan naar plekken waar ook horeca bij is, zodat we maar één keer hoeven in en uit te stappen. Dat blijft een onderneming, het is een heel gedoe voordat iedereen zit.” Bij deze afdeling zouden er potentieel veertig man mee kunnen gaan; er zijn er genoeg die zelden meegaan en wordt ook steeds minder. ,,Dat komt omdat verpleegtehuizen ook heel veel doen. Voor mensen die daar al zitten is onze rol niet zo urgent”, denkt Molkenbroek.
,,Zonder De Zonnebloem kom ik niet meer onder de mensen. Dan raak ik geïsoleerd, dat zou vreselijk zijn”, zegt Ans. Ze sloot zich vlak na haar pensioen aan bij de organisatie. ,,Je krijgt zeeën van tijd, wat moet je ermee? Ik voelde me gelijk eenzaam, zocht mensen. Bij De Zandberg kwam ik dat tegen.” Eens per maand, soms twee keer, doet ze iets met De Zonnebloem. Molkenbroek haalt haar energie uit de mensen. ,,De dankbaarheid is altijd zo groot. Ans herhaalt in de auto telkens weer hoe blij ze is.” Het zijn soms diepe gesprekken die ze hebben. Als ze naar de paters in Meerselsdreef rijden, bijvoorbeeld. Meer dan maandelijks hoeft wat Ans betreft ook niet. ,,We komen niet bij elkaar op de verjaardag. Als je elkaar teveel ziet, kan het botsen. Nu blijft het speciaal en fijn. Ik ben ontzettend blij met Willeke, door haar kom ik nog eens ergens.”
