BREDA – ,,Vergelijk het met een moestuintje. Daar moet je soms ook het een en ander weghalen om de rest te laten groeien”, legt boswachter Floris Hoefakker van het Liesbos uit. Staatsbosbeheer is hier maandag gestart met boswerkzaamheden. In totaal zo’n tweeduizend kubieke meter aan bos wordt verwijderd. Men verwacht de klus in oktober geklaard te hebben.
De werkzaamheden zijn nauwkeurig voorbereid. Bomen die gerooid moeten worden hebben een oranje stip gekregen. Vorige week nog werd een laatste controlerondje gedaan: het zou toch wat zijn als er plotsklaps een nestje gebouwd is in zo’n boom? ,,Dan blijft zo’n boom staan, geen discussie”, legt Hoefakker uit.
Het Liesbos is een zogenoemd ‘multifunctioneel bos’. Er wordt gerecreëerd, er is cultuurhistorie en natuurwaarde, maar ook: houtproductie. Eens in de ongeveer vijf jaar wordt menselijk ingrijpen vereist: er worden bomen verwijderd, om anderen meer ruimte te geven. Om ruimte te maken voor een nieuwe generatie.
Er komt nogal wat kijken bij de voorbereiding van deze werkzaamheden. Niets gebeurt zomaar, over iedere individuele boom wordt gediscussieerd door meerdere partijen. Er wordt gewerkt volgens de internationale standaard voor duurzaam bosbeheer. De opbrengsten die Staatsbosbeheer uit de houtverkoop haalt, komen ook ten goede van natuurbeheer.
Dit bos kenmerkt zich door de variatie. Oud en nieuw. Eiken en beuken. Ver uit elkaar, dicht op elkaar. Struikjes en kale plekken. Deze plekken zijn mede te wijten aan het gebrek aan zonlicht. Ook een reden om er soms een boom tussenuit te plukken; opdat de grond zonlicht krijgt. Opdat natuurgewassen weer tot wasdom kunnen komen. ,,Je moet soms ruimte maken om nieuwe bomen te laten groeien. Het heeft niets met ouderdom te maken, wel met potentie.” Bovendien hebben veel van die oude bomen een aparte status. ,,Er staan veel beeldbepalende bomen. Belevingsbomen noemen we dat.” Die blijven er niet staan voor de productie, maar omdat ze er gewoon fraai uitzien. Het Liesbos het Liesbos maken.
Hoefakker houdt halt bij een dode, volledig kale boom. Deze staat nog altijd sierlijk overeind. Geen oranje stip; deze blijft staan. ,,De omgeving ervan staat in volle groei en dode bomen zijn eigenlijk ontzettend waardevol. Denk aan spechten, die op zoek zijn naar insecten. Die daar ook goed in gedijen.” En natuurlijk, buiten dit menselijk ingrijpen vindt er volop natuurlijke selectie plaats. ,,Dat zijn geen jaarlijkse processen, maar duren vele decennia. Wat wij hier doen is de natuur helpen. Regeren is vooruitzien, het Liesbos zal er in ieder geval nooit kleiner op worden. Eerder groter en beboster. De kans dat men echt een verschil ziet is klein.”
Bezoekers aan het bos kunnen wellicht tijdelijk enige hinder ondervinden door minder goed begaanbare paden. Deze zullen zo spoedig mogelijk weer hersteld worden.