BREDA – Ja, zegt Sophie Jansen (24). ,,In vergelijking met mijn middelbareschooltijd is het nu wel ingewikkelder geworden.” De docente Nederlands van De Nassau bracht onlangs haar debuutboek ‘Volg me’ uit. Over twee scholieren met ieder hun eigen verhaal en besognes, maar met de invloed van sociale media als sterke overeenkomst.
Zijzelf maakte als scholiere de opkomst van social media mee. Die ontwikkeling is daarna razendsnel gegaan; nu heeft iedereen een telefoon in de klas. ,,Alles is online, ze zitten allemaal in een groepschat. Het is een broodnodige manier van communiceren, anders mis je van alles. En het helpt jongeren; alles wat ze nodig hebben zit eigenlijk in de telefoon.”
Met het offline leven in de klas en het online leven op social media, ontstaan er ook twee werelden die nauw met elkaar verweven zijn. ,,Dat is een moeilijke combinatie. Het is gemakkelijker om iets te typen dan het letterlijk uit te spreken, maar dan wordt het ook nog aangedikt. Zo ontstaan misverstanden op WhatsApp, maar ze bedoelen het dan niet zo. De volgende dag zijn er eerst meewarige blikken, waarna het vervolgens meestal face to face wordt uitgepraat.”
In haar boek spelen de fictieve Mick en Marlou de hoofdrollen. Mick is erg populair op school, maar heeft een ernstig zieke moeder thuis. ,,Hij probeert die vrolijke, stoere jongen te zijn en heeft de drang om alles te lezen, om op de hoogte te zijn. Zijn cijfers lijden nogal onder zijn thuissituatie.” Marlou maakt keuzes waar haar klasgenoten het niet over eens zijn en dat laten zij publiekelijk blijken op sociale media. ,,Ze heeft behoorlijk last van de negatieve gevolgen, van de tweestrijd. De roddels stapelen zich steeds verder op en gaan snel.”
Jansen observeert haar leerlingen graag, slaat deze bevindingen op, weet dit te vertalen naar tekst. Luistert goed, poogt structuren onderling te herkennen. ,,Hiërarchie is van alle tijden. Hoe zien anderen mij? En wat kan ik doen om dat te verbeteren? Waar hoor je bij? En bij wie?”, concludeert Jansen. Ze weet goed wat er speelt in de klas, maar weet dat de levens verder reiken dan de schoolmuren. ,,Er is ook een leven buiten school, waar je niet altijd weet van hebt.”
Twee en een half jaar geleden bleef een leerling hangen in de pauze. ,,Een leuke jongen, altijd vrolijk. Hij vertelde over zijn thuissituatie, over de impact die dat had. De pauze liep af, de leerlingen liepen weer naar de lokalen en ik dacht: zij hebben allen een eigen verhaal. Daar wilde ik over schrijven.”
In haar boek gebruikt ze deels de taal van de jeugd. ,,In de les praten we soms over hoe woorden tot stand komen. We behandelen het standaardnederlands, maar die ontwikkeling is interessant. Hiphopartiesten als Lil Kleine en Boef introduceren nieuwe woorden en haast iedereen luistert daarnaar.”
Dwars door de verhalen van Marlou en Mick heen vloeien maatschappelijke thema’s. ,,Ik merk aan mijn klas dat het heel herkenbaar is. Dat het handvatten biedt. We denken eraan ‘Volg me’ volgend jaar op te nemen in de studiewijzer.”
Momenteel is Jansen bezig met een tweede boek. Zelfde doelgroep, andere invulling. ,,Een thriller, maar wel iets dat ook echt zou kunnen gebeuren.” Want: ,,Deze leeftijdscategorie en hun verhoudingen blijven heel intrigerend.”
