Verhaal van een vrij land

BREDA – Vrijheid, wat is dat eigenlijk? Breda werd 73 jaar geleden bevrijd door de Eerste Poolse Pantserdivisie, onder leiding van Generaal Stanisław Maczek. Deze week organiseert het naar hem vernoemde museum het pop-up Tankproject ‘Vrijheid anno 2017’ voor groepen 8. In het Visserskot, naast de Duitse tank aan de Generaal Maczekstraat.

De Montessorischool bijt het spits af. De 23 leerlingen kijken vol belangstelling naar de opkomst van Adolf Hitler, het begin van de Tweede Wereldoorlog en de bevrijding van Breda door de Polen. Erg interessant, vindt de 10-jarige Tristan. ,,Ik lees veel over de Tweede Wereldoorlog, maar wist alleen dat de geallieerden Nederland hadden bevrijd. Dit verhaal kende ik nog niet.” Wat leraar Rob Stolk vooral intrigeert: ,,Dit is een generatie die niets met de oorlog heeft, zij hebben helemaal geen familie meer die het meegemaakt hebben, dus het moet verteld worden.”

Het museum zelf is in afwachting van de Memorial, die in 2019 gereed moet zijn. ,,Maar dit is voor nu een mooie, sprekende locatie”, vindt Wadec Salewicz. Er zijn diverse attributen uit de verhuisdozen gehaald om te laten zien. In het kader van de zichtbaarheid van het museum organiseert men maandelijks bijeenkomsten; deze week staat in het teken van het Tankproject. In totaal zullen zo’n 400 leerlingen van 13 Bredase basisscholen een les krijgen over Generaal Maczek en de Polen. De vertellers wisselen af; ieder is een nazaat van een Poolse strijder. Vandaag is het Roel Noga, die de kinderen middels gerichte vragen bij de les houdt.

Hij sluit af met een brief, gericht aan de ouders. Hierin wordt geschetst dat de school alle op Facebook gedane uitingen door haar leerlingen controleert. Likes worden nagetrokken, de reacties gewogen voor plaatsing. De leerlingen wankelen, kijken elkaar even paniekerig aan. Al snel is het hen helder dat de brief nep is. ,,Want Nederland is een vrij land”, roept één van hen, en raakt daarmee de kern van dit lesuur.