Hoe twee werelden kruisen

,,Mag ik even naar de wc?”, vraagt de jongen gejaagd en op iets te luide toon. Het is een prachtig voorbeeld hoe twee culturen en twee sferen elkaar kruisen. Dancetour is zojuist afgelopen, de jongen is in een zekere euforie. Hij vraagt het echter in het Turkse restaurant Lades, aan de Oude Vest. Daar wordt zojuist het eten geserveerd voor 85 moslims, die voor het eerst na zonsondergang gaan eten. De kommetjes soep zijn al opgediend. Hij vraagt het precies tijdens de gebedsoproeping, vlak voor het eten. Het wachten is op 21:57, het tijdstip dat er gegeten mag worden. Niemand slaat acht op de jongen, de twee werelden kruisen elkaar slechts.

Een half uur eerder is het restaurant nog nagenoeg leeg. De laatste reguliere gasten zijn klaar met eten en verlaten tevreden het etablissement. Op de tafeltjes ligt het speciale ramadanmenu al klaar. ,,En straks wordt het ineens weer druk”, verzekert eigenaar Ozkan. Normaliter sluit de keuken hier om 22:00, maar in deze ramadanmaand is dat ietsje later. ,,Waarschijnlijk om 22:30 al hoor, men tafelt niet uitgebreid met ramadan. In de eerste week is het rustig, dan eten de meesten thuis met familie. Maar vanaf de tweede week -nu- zit het hier elke avond vol.” Dat blijkt, in rap tempo vult het restaurant zich. Spontane bezoekers worden teleurgesteld: er kan niemand meer bij, reserveren is echt noodzakelijk.

Zo zijn de vriendinnen Nurlaila en Yllza (beiden 22) uit Waalwijk overgekomen. ,,Wij gaan regelmatig tijdens ramadan samen uit eten. Ergens in Brabant, elke keer een ander restaurant. Ditmaal is dat Lades.”  Nurleila begint doorgaans om 6 uur ’s morgens met werken. ,,Gek genoeg maak ik jaarlijks dezelfde fout: dan sta ik voor 4 uur op om toch nog te eten voor het werken. Moet ik niet doen, want dan heb je ook slaaptekort.” Ze zullen het opgediende in een rustig tempo nuttigen. ,,Je moet ook niet teveel eten. Genieten en kleine hapjes.”

Iets verderop zitten de nichtjes Lamyae (24, Oudenbosch) en Mounia (29, Roosendaal). ,,De eerste dagen van deze ramadan was het 30 graden. Dat is zwaar, maar je lichaam went er snel aan. Kijk, de ramadan is ook niet comfortabel. De essentie is dat je het voelt.” De twee families eten regelmatig samen, met 13 personen. ,,Vandaag moesten we allebei dus werken en dus eten we hier met z’n tweeën. De ramadan is belangrijk voor ons, maar het gewone leven gaat gewoon door. Je kunt niet altijd rekening houden met thuis.” Ook buiten de ramadan gaan de twee wel eens uit eten. ,,Ramadan en gewoon uit eten gaan verschilt wezenlijk. Qua gespreksstof durf ik het niet te zeggen, maar het is een andere manier van eten. We realiseren ons terdege dat dit onze enige maaltijd van de dag is, dat besef is veel meer aanwezig.”

Buiten zijn drommen feestgangers hoorbaar. Twee dames komen binnen, ook met het toiletverzoek. ,,We vroegen of we ook nog een hapje mochten komen eten, maar ze zitten vol. Best onverwacht, op dit tijdstip. Is het ramadan? Ooh, vandaar…”