Filosoferen in Boeimeer
Terwijl Iris de gordijnen sluit, schiet ze even in de lach. ,,Normaliter kun je het beste filosoferen als het ietwat treurig weer is, dus dit zonnetje is nadelig. En dat terwijl zulk weer juist gelukkig stemt, mooie paradox.” Negen deelnemers zijn er vandaag, soms zijn het er twintig. Ruim voldoende voor een mooi debat.
Maakt geld gelukkig? Het streven naar een onbekommerd, welvarend leven zorgt niet direct voor geluk, is de stellige overtuiging. ,,Denk maar aan de piramide van Maslow. Het went, dus raak je dat gevoel al snel kwijt.” Nee, echte verbinding krijgen met andere mensen. Je passie volgen. Pogen je zelfbewustzijn voor even uit te schakelen. ,,Piekeren is niet meer dan mentale ruis, dat geluk in de weg staat.”
Een deelnemer gelooft niet in het woord ‘geluk’. ,,Ik wil me vooral prettig voelen. Geluk is zo kortstondig. Ik voel me het prettigste in mijn fantasie, maar fantasie beantwoordt nooit de werkelijkheid. Het kind in me voelt zich dan fijn.”
Het is een fijne mengelmoes, deze negen. Van een 85-jarige dame die bewust de Tweede Wereldoorlog meemaakte, tot een veertiger die heel anders in het leven staat. ,,Er bestaat nu eenmaal geen model in geluk. Er zijn vele rationele gidsen ernaartoe, terwijl het een gevoel is. Het model naar geluk zit in jezelf.”
Vaak ligt geluk gewoon op straat, en overkomt het je. ,,Gisteren was ik in een boekhandel en raakte in gesprek. Een spontane ontmoeting en het ging ergens over. Dat voelde als puur geluk.”
En natuurlijk: geluk is relatief. ,,Sommige mensen in de wereld zijn vooral bezig met overleven. Ervaren een geluksmoment als ze plots te eten krijgen. Dat geluksgevoel kennen wij in het westen toch niet.”
Is geluk wellicht een climax? Gelijk aan het orgasme? Een eureka-moment? ,,De vraag is ook: als je tevreden bent met je leven, ga je dan ook door? Of stagneer je dan? In het dierenrijk is dat helder. Als een dier tevreden is, gaat het slapen. Ik denk dat de reis naar geluk toe ook belangrijker is dan het geluksmoment zelf.”
En hoe reageer je op tegenslagen? Vul je zoiets positief of juist negatief in? ,,Ik ken een vrouw die slecht nieuws kreeg: ze zou overlijden. Ze zei tegen ‘r man: wat hebben wij het fijn gehad. Dat is misschien een keuze. Dat vind ik prachtig.”
Ed en Iris geven iedereen de ruimte. Officieel duren de gesprekken van 14:00-17:00, maar er is voldoende tijd voor een nazit. ,,Fijn toch, er is veel emotie en dat is prima. Het werkt therapeutisch. Soms hebben mensen iets op hun hart, die mogen dat kwijt. Dit is geen filosofiecursus, hier worden levenservaringen gedeeld.”
