DEN HOUT – ,,In het begin was het eng. Derk deed alle handelingen zo anders. Maar al snel denk je: ik kan toch wel wat”, toont de 23-jarige Susanne van Schoonderwalt zich enthousiast over haar stage bij goudsmederij Mathon in Den Hout. De basisvaardigheden slijten langzaam in, de efficiëntie in het werk neemt toe, de eerste resultaten zijn zichtbaar. Tastbaar. De goudsmederij werd onlangs uitgeroepen tot het beste leerbedrijf voor mbo-studenten in de categorie ‘specialistisch vakmanschap’ van Nederland, maakte Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs Bedrijfsleven bekend. Op 18 november is de grote finale.
Van Schoonderwalt zit op Vakschool Schoonhoven, de enige school in Nederland die je opleidt tot goudsmid. En daarmee de enige school die stagiairs levert aan de goudsmederij van Derk Mathon (46). ,,Er zijn zo’n honderd plekken in Nederland waar je stage kan lopen. Wat vind je leuk, waar heb je behoefte aan? De een werkt met machines. Ikzelf ben traditioneel, verricht vooral handwerk. Echt de basis van het vak; je leert het materiaal goed kennen”, legt Mathon uit.
Hij werkt altijd met één stagiair. Verdeelt zijn aandacht over zijn eigen werk en dat van haar. Maar geeft Van Schoonderwalt zeker vrijheid. Laat haar fouten maken. ,,Er loopt nog iemand stage, maar zij is al gediplomeerd. Zij wil doorleren om nog wat extra stappen te zetten. Zij krijgt niet de één-op-één-begeleiding die Susanne krijgt.” Want goudsmid ben je niet na je studie. Dat is een kwestie van jaren doorleren. Oefenen, leren en kennis opdoen bij een leermeester. ,,Ik raad iedereen af om direct zelfstandig aan het werk te gaan, want je snijdt jezelf zonder twijfel in de vingers. Ga eerst nog maar tien jaar bij iemand in de leer, bij voorkeur twee of drie verschillende leermeesters. Maak het vak je zo eigen. Dit is echt een ervaringsvak.” Op school leer je basistechnieken. De materialen. Het creatieve. Het echte handwerk, routines, efficiënt en stapsgewijs werken leer je op stage. Van Schoonderwalt begon hier in juli; de basis zal ze volgende maand ongeveer hebben. ,,Ik daag mijn stagiaires uit om bij mij mee te kijken. Zien hoe ik de dingen doe is heel belangrijk. Ikzelf leer ook nog steeds van oudere leermeesters.”
Van Schoonderwalt heeft er veel voor over. Ze heeft een kamer in Breda en fietst iedere dag, weer of geen weer, naar Den Hout en terug. ,,Het voelt fijn hier. Derk geeft me vrijheid; bij een eerdere stage voelde het echt niet goed. Ik begin het vak steeds leuker te vinden”, zegt ze. En Mathon: ,,De eerste weken is het aftasten met de stagiair. Wat zijn de doelen? Aan het einde moet ze een eindwerkstuk maken dat aan heel wat eisen moet voldoen.”
Mathon vindt heb begeleiden van stagiaires belangrijk. Hijzelf is bestuursvoorzitter van het Nederlands Gilde van Goudsmeden. ,,Ons uiteindelijke doel is om het niveau van het vak omhoog te brengen. Het levend te houden. En dus moet je je kennis overdragen aan de nieuwe generatie.”
Waarom zijn goudsmederij de beste leerschool is in haar categorie is gissen voor Mathon. ,,De kleinschaligheid en de ambachtelijke stijl van werken, denk ik. En ik heb een enorme passie voor het vak, werk zo zeventig uur per week met prachtige juwelen. Ik denk dat dat aanstekelijk werkt.”