Fietslampje kopen of boete betalen
BREDA – ,,Het is echt pure laksheid”, erkent fietser Michael Luijken in alle vroegte. ,,Dan redeneer ik: ik zal binnenkort eens nieuwe kopen. Of: laat ik er als ik tijd heb eens naar kijken. Tot het te laat is. Ik rijd wel extra voorzichtig zonder verlichting, ben er bewust van”, toont hij zich schuldbewust. Dinsdagmorgen gaf wethouder Boaz Adank aan de Lunetstraat in Breda het startschot voor een grote fietsverlichtingsactie. Er zullen er deze maand nog zo’n twintig volgen in heel West-Brabant, overwegend zonder ondersteuning van de politie. Deze ochtend zijn er wel agenten aanwezig. De actie wordt vooral door de gemeente en door Veilig Verkeer Nederland (VVN) uitgevoerd.
Fietsers zonder licht krijgen tijdens deze actie de keuze: een boete betalen van 55 euro, of de aanschaf van een nieuw setje fietslichtjes van 2 euro. Kapotte verlichting wordt door een mobiele fietsenmaker hersteld en zij die keurig verlicht zijn mogen een gadget uitkiezen in de zogenoemde Val Op Shop. Ook goed gedrag wordt beloond.
Opvallend zijn de vele fietsers mét verlichting. ,,Ik heb ze juist altijd bewust aan. Ik woon in het Ginneken en daar zie je regelmatig mensen zonder licht. Dat is echt gevaarlijk in die smalle, drukke straten”, geeft fietser Koen Willemsen aan. Hij is de eerste deze ochtend die een gadget mag uitkiezen.
35 fietsende verkeersdoden
In 2017 vielen er in Noord-Brabant 98 verkeersdoden te betreuren, waarvan 35 met de fiets: het meeste van heel Nederland, maar het aantal neemt wel af in vergelijking met voorgaande jaren. De zogenaamde blackspots door de provincie werden aangepakt; sinds een jaar of vijf zijn er in de grote steden geen plekken meer aanwijsbaar die extra gevaarlijk zijn. ,,Op sommige plekken kun je het eenvoudigweg qua infrastructuur niet veiliger maken. Denk aan de Singels in Breda”, weet Martijn Geervliet van fiets- en verkeersveiligheid bij de gemeente. Het zijn dan ook vooral ongelukken, veroorzaakt door verkeersovertredingen of onoplettendheid, die middels dit soort bewustwordingsacties verder teruggedrongen zouden moeten worden.
Adank geeft aan dat er vooral aandacht voor preventie is op scholen, door gemeente en door Veilig Verkeer Nederland. Volgens onderzoek vergeet zo’n 40% van de jongeren de verlichting wel eens aan te zetten en zijn daardoor een gevaar op de weg. Zowel voor henzelf als voor hun omgeving. Goede fietsverlichting zorgt voor zeker 20% minder kans op ongelukken, stelt datzelfde onderzoek.
Vorig jaar spoot de ANWB de tekst ‘Zet je licht aan’ op diverse Bredase fietspaden, in fluorescerende kleuren. Opvallend: zo’n 20% van de fietsers was de verlichting simpelweg vergeten en deed deze daarop alsnog aan. Ook deze ochtend bij de actie aan de Lunetstraat gebeurt dit veel. De verlichting wordt bij het zien van de politie alsnog aangezet. Vergeten, luidt de reden.
Landelijk
Landelijk werden er in 2017 2900 boetes uitgedeeld wegens het rijden zonder verlichting, een toename van 1000 ten opzichte van het jaar ervoor. Het aantal verkeersdoden met de fiets nam af; van 629 in 2016 naar 613 in 2017. Een daling, maar het kan altijd beter.
VVN levert daarom verkeerslessen aan de basisscholen, om dit aantal nog verder te reduceren. Basisscholen zijn verplicht hier een half uur per week aandacht aan te besteden. Op het voortgezet onderwijs geldt deze verplichting niet en is er dan ook minder vraag naar de pakketten die VVN aanbiedt. Ook VVN zien luiheid en uitstelgedrag als voornaamste redenen. Dat de pakkans daarnaast relatief klein is, telt zonder meer mee.
Meer cijfers
Volgens cijfers van het Centraal Justitieel Incasso Bureau (CJIB) worden in Breda de meeste boetes uitgedeeld in West-Brabant, als het gaat om fietsen zonder licht. In 2017 stond de teller op 652. In Bergen op Zoom werden 36 personen op de bon geslingerd, in Etten-Leur 7, in Roosendaal en in Oosterhout moesten 2 mensen een boete betalen van 55 euro.
Veilig Verkeer Nederland benadrukt dat knipperende fietsverlichting niet toegestaan is, ondanks dat deze functie wel regelmatig op de mobiele lichtjes te vinden is. Uit onderzoek is gebleken dat knipperlicht niet extra opvalt ten opzichte van blijvend licht en omdat verkeerssituaties vaak een kwestie is van een fractie van een moment, zijn knipperlichten zelfs gevaarlijk. Ook hier staat een boete op van 55 euro.