Eerlijk eten van Bredase bodem
BREDA – Ja, je zou goed kunnen leven van eten afkomstig uit Breda en omgeving. De populariteit van lokale producten neemt de laatste jaren flink toe, net als het aanbod. ,,De levensmiddelenindustrie is enorm groot geworden. Mensen zoeken weer een gezicht bij het product. Helemaal onderin de markt, waar de basis is van al die producten, ontstaat daardoor weer ruimte”, denkt Marielle Horsten. Op de Boerendag op Wolfslaar lieten boerenondernemers uit Breda en omstreken zichzelf zien.
Horsten was voorheen productontwikkelaar en landschapsontwerper. ,,En nu wilde ik wat voor mezelf gaan doen, ergens in het gebied tussen voedsel en landschap.” Met haar Bredaas ZoetZuur&Zout verwerkt ze oogstoverschotten van particulieren en boeren. Ze maakt er jam van, en azijn. Chutneys en kruiden. ,,De producten moeten wel uit Breda en omgeving komen. Ik kreeg eens pompoenen aangeboden uit Groningen: daar heb ik voor bedankt. Pompoenen krijgen we nu van Lisette uit Bavel”, vertelt ze. Bredaas ZoetZuur&Zout bestaat sinds 2015. Begonnen in haar eigen keuken en langzaam gegroeid. Ze verkoopt de producten bij diverse boerderijwinkels en in toenemende mate bij haarzelf, in de Haagse Beemden. Op de etiketten staat vermeld waar de gebruikte groenten en fruit vandaan komen. ,,Het leuke is dat consumenten mij ook weer tips geven en me in contact brengen met boeren. Daar zit een soort gunning. En boeren zijn gewoon blij dat hun producten zo toch het leven krijgen waar zij zo hard voor gewerkt hebben.”
Petra Lauwen heeft met Hoeve Overa een eigen boerderijwinkel, ten zuiden van Breda. ,,Er komen steeds meer soortgelijke winkels, ze schieten als paddenstoelen uit de grond. De tussenschakel in de vorm van een groothandel valt weg, er is nu direct contact.” Bij haar zien de mensen dat haar koeien een goed leven leiden. ,,Goed en eerlijk vlees wordt steeds belangrijker. Mensen worden bewuster na al die schandalen over mishandeling en te kleine hokjes.” In de supermarkt zijn alle vleeswaren eenzelfde kleur, bij Lauwen zijn er kleurverschillen. ,,Dit is puur vlees, wij gebruiken geen smaak- of kleurstoffen. Dat vinden mensen interessant. Ook dat verhaal wordt steeds belangrijker.”
Lauwen is bij ZLTO aangesloten, een vereniging van boeren en tuinders. ,,Vanuit ZLTO weet ik dat er in Breda zo’n tien boerderijwinkels zijn, maar er zijn er veel meer. Je kunt in theorie al je levensmiddelen, zoals groente, fruit, zuivel en vlees daar halen.” De boerderijwinkel is zeker niet de primaire inkomstenbron voor Lauwen. ,,Nederland is een exportland, daar moeten wij het ook van hebben. Die winkel doen we er gewoon bij.”
Voorzitter van de Bredase ZLTO is Remco Beekers. ,,In Nederland produceren we de gezondste producten van Europa, en waarschijnlijk ook wereldwijd. Gevoelsmatig is er inderdaad een toenemende behoefte aan lokale producten. Het gaat om een soort sociale duurzaamheid; er hoort een gezicht bij het product dat je koopt.” Harmtine de Lange van boerderij Wolfslaar verkoopt al langer louter lokale producten en onderstreept dit. ,,Maar je ziet het ook bij de supermarkten. Ook daar vind je steeds vaker lokale producten.”
Het verhaal, de totstandkoming en de verduurzaming: de consument lijkt een toenemende behoefte te hebben aan goede producten. ,,Ik heb klanten die zijn gaan minderen in vleesconsumptie, want bij ons is dat inderdaad duurder dan in een supermarkt. Het transport valt weg, op die wijze wordt bijvoorbeeld de echte versheid wel gewaarborgd”, denkt Lauwen.
Zoals ook te zien is bij Bij Snoek uit Teteringen. Een half jaar geleden startte Irene Snoek een ijssalon in de agrarische winkel van haar man en schoonouders. ,,We hebben een eigen melkveebedrijf en ik zocht een manier om daar ook iets mee te doen, voor mezelf. Voor mijn ijs gebruik ik dan ook ons eigen melk.” In de ijssalon draait een filmpje, waar Snoeks werkwijze gevolgd wordt. ,,Consumenten zijn vaak geïnteresseerd in het verhaal. Kinderen kijken naar dat filmpje en stellen vragen. Ik denk dat wij de enige ijssalon in Breda zijn die echt eigen melk gebruikt, het is denk ik een soort beleving. In het ijs dat ik vandaag schep zit melk dat gisterenavond nog in een koe zat.”