OOSTERHOUT – Terwijl jaren ’40-muziek uit de aan lantaarnpalen bevestigde geluidshoornen schalt, klimt burgemeester Mark Buijs op één van de militaire voertuigen op het voorplein van de Sint Antoniuskerk. Onversterkt en zonder belichting spreekt hij de toegestroomde menigte toe. Dat beeld alleen al brengt de bezoekers direct terug naar oorlogstijden en vormt een fraaie aftrap van de Kilometer van de Vrijheid.
Een tocht langs een van de oudste gedeeltes van Oosterhout. Van de Sint Antoniuskerk, waar overvliegende vliegtuigen op het plafond geprojecteerd zijn, via de Sint Vincentiusstraat, waar een kleine blik op de nog bestaande schuilkelder geworpen kan worden, naar de Zandheuvel. Daar, op die hoek, werd gelijk het monumentje voor de Brit James McClelland geopend. 26 jaar, gedood door een granaat, met zijn motor.
Krantenartikelen
De wijk heeft er gezamenlijk een fraaie belevingstocht van gemaakt. Links en rechts hebben bewoners krantenartikelen, spullen en andere oorlogsgerelateerde attributen in hun raamkozijn tentoongesteld. De muziek weerklinkt continue, de jaren ’40-sfeer wordt ermee perfect gevangen. ,,Het is wel echt beleving, waar je kan kijken, proeven, luisteren. Niet alles is letterlijk uit de oorlog, het gaat om de sfeer”, legt Casper van Aggelen van de organisatie uit.
Een bewoonster maakte crisiscake, die wonderlijk goed smaakt. In de Klappeijstraat wordt tulpenbollensoep uitgedeeld; idem dito. De Power Swing Big Band treedt op in een schuur. Het Bakkerij Museum en het Speelgoedmuseum hebben de deuren geopend. Her en der worden korte, Oosterhoutse documentaires op een muur vertoond.
Ontlading van de bevrijding
De tocht loopt door tot de Sint-Jansbasiliek, alwaar eenzelfde projectie geprojecteerd is. Ditmaal geen vliegtuigen, maar vlaggetjes: Oosterhout is bevrijd!
Burgemeester Buijs is onder de indruk. ,,De beleving is zo sterk. We zijn echt in de huid gekropen van de mensen uit die tijd. Dat monogeluid, de tanks; het wordt steeds moeilijker om je voor te stellen hoe het was in die tijd. Daar heb je de omgeving voor nodig. De oorlog is in de tocht niet aanwezig, maar je voelt wel de ontlading van de bevrijding. Dat hebben ze heel goed gedaan.”
Mooiste straten
Wadec Salewicz komt uit de wijk. ,,Het idee en de uitvoering zijn geweldig. Er komen een hoop herinneringen boven. Ik heb tot mijn twaalfde aan de Zandheuvel gewoond. De school, waar nu het Speelgoedmuseum is. De Kerk. Dit is echt een van de mooiste straten van Oosterhout. Voor mij was die motorrijder met het gedenkteken van McClelland geweldig, omdat ik nu eenmaal veel met de oorlog bezig ben. De sfeer is prachtig gevat.”
Of dit een eenmalig evenement was, kan de organisatie nog niet zeggen. ,,Er is best kans dat we als Museumkwartier weer zoiets doen. Misschien wat grootser, maar we weten het nog niet”, aldus Van Aggelen.
