OOSTERHOUT – Terwijl op de Markt in Oosterhout de weekmarkt gewoon doorgang vindt, dalen soldaten in stormachtige omstandigheden de Sint-Jansbasiliek af. Abseilend. Het is een spectaculair beeld, dat binnen tien seconden ook weer voorbij is. Het is onderdeel van de bevrijdingsfeesten en voor hen tevens een oefening: er is een heel parcours uitgestippeld.
Aan de voet van de Sint Jan delen militairen aardigheidjes uit. Een wervingscampagne, maar het weer zit niet mee. Met vijf man sterk pogen ze hun tentje aan de grond te houden. ,,Zo zonde dit. Het gaat ons ook om zichtbaarheid. Mensen hebben vaak het idee dat wij alleen voor oorlog zijn; we willen juist laten zien dat we meer zijn dan dat. Niet zo eng”, legt een van hen uit. Rond elf uur neemt de storm zienderogen af. Het zonnetje breekt zelfs door, tot opluchting van de mannen.
Assisteren
Toen gevraagd werd of de militairen wilden assisteren bij de feesten, wilde men er ook een eigen draai aan geven. Er werden oefeningen verzonnen, die raakvlakken hebben met hetgeen zich hier 75 jaar geleden heet afgespeeld. ,,Neem de brug bij Ter Aalst, waar de Polen over de Mark wilden komen. We hebben daar bij stil gestaan en vervolgens eenzelfde oefening gedaan”, legt sergeant-majoor Robert Schoormans uit.
Of bij basisschool De Westhoek, waar de militairen het gebouw moesten doorzoeken op achterblijvers. ,,Generaal Maczek wilde gebouwen behouden en zo min mogelijk slachtoffers. Ze gingen secuur te werk”, duidt Schoormans. Zo’n zes groepjes met in totaal zo’n zeventig militairen namen deel aan de oefeningen.
Engelse militairen
Op de Markt is eigenlijk weinig te merken van de 75-jaar bevrijding. Hoe anders is dat ‘s middags, vlak naast de Markt, als het defilé van oude militaire voertuigen de oude overwinningsroute ondernemen.
Naast De Westhoek aan de Nieuwe Bouwlingstraat bevindt zich het Protestantse kerkhof. Hier liggen zeven Engelse militairen; het defilé voert ook hierlangs om bloemen te leggen en een minuut stilte in acht te nemen. ,,Er is enorm veel aandacht voor de Polen geweest, terwijl de Engelsen Oosterhout hebben bevrijd”, legt Johan Benneker van Heemkundekring De Heerlijkheid uit. ,,Den Hout is door de Polen gedaan. De Engelsen deden Oosteind en Oosterhout. We herdenken de Engelsen ieder jaar, ze zijn verre van vergeten.”
‘s Avonds, na de Kilometer van de Vrijheid, organiseerde De Heerlijkheid als afsluiting nog het bevrijdingsconcert in De Bussel.
